انرژی باد نظیر سایر منابع انرژی تجدیدپذیر، از نظر جغرافیایی گسترده و در عین حال به صورت پراکنده و تقریباً همیشه در دسترس می باشد. انرژی باد طبیعتی نوسانی و متناوب داشته و وزش دائمی ندارد. این انرژی تا پیش از انقلاب صنعتی به عنوان یک منبع انرژی، به طور گسترده ای مورد بهره برداری قرار می گرفت. ولی، در دوران حاضر، استفاده از سوخت های فسیلی، جایگزین انرژی باد شد.
ساختمان ها باید دارای مسیری برای گردش باد و عبور جریان هوا در اطراف باشند. عامل فاصله بین بلوکهای ساختمانی، جهت زدودن رطوبت نیز مورد توجه فراوان می باشد. عواملی که در جریان هوا به داخل موثرند و به تفکیک در ذیل مورد بررسی قرار گرفته اند
عواملی که در شکل و سرعت جریان هوا در داخل ساختمان تأثیر دارند، شامل موارد زیر می شود:
- جهت استقرار:حداکثر فشار هوا در جبهه رو به باد ساختمان زمانی ایجاد می شود، که نمای ساختمان عمود برجهت وزش باد باشد. حداکثر سرعت جریان هوای داخل نیز در چنین حالتی ایجاد می شود. اگر در یک مجموعه و محیط باز، ساختمان های یک طبقه بصورت شبکه ای از ردیف های پشت سر هم قرار گیرند، منطقه هوای ساکن پشت به باد اولین ردیف، بر ردیف دو م منطبق می گردد. فاصله ای معادل ۶ برابر ارتفاع ساختمان لازم است تا جریان هوای مناسبی برای ردیف دوم تأمین.) گردد
- خصوصیات خارجی: در استقرار ساختمان در محوطه و نیز در جایگزینی بازشوهای ساختمان ، باید توجه داشت که ساختمان و بازشوهای آن ، در سایه باد موانع رو به باد قرار نگیرند. سرعت باد بوسیله سطوح ناهماهنگ ، مثل ساختمانهای پراکنده ، دیوارها، حصارها، درخت ها و بوته ها کاهش می یابد.
خصوصیات خارجی ساختمان به خودی خود می تواند تأثیر زیادی در تولید فشار هوا داشته باشد. اگر جریا ن هوا با زاویه ۴۵ درجه بر نما ی ساختمان بوزد، یک دیوار بال مانند در انتهای پشت به باد ساختمان ، یا بال جلو آمده یک ساختمان می تواند فشار باد را دو برابرنماید. چنین تأثیر مشابهی را می توان با جلو آمدگیهای رو به باد لبه بام ایجاد کرد - تقسیم فضای داخلی: هرگاه، یک جریا ن وارد شونده وادار به تغییر جهت در یک فضا گردد، انرژ ی ذاتی جریان بطور قابل توجهی آزاد می گردد.
این امر هنگامی اتفاق می افتد که عر ض یک ساختمان بی ش ازعمق اتاق هایش باشد. لاز م است که هر اتاق در ارتباط با دیگر اتاق ها تهویه شود.
با قرار دادن پارتیشن های داخلی در محل های مناسب، می توان سطح بزرگ تری از فضا را بطورطبیعی و یا گاه با تغییرات محدود ی در سرعت جریان هوا تهویه نمود. - کوران
- کنترل بازشوها
- تاثیر محوطه
نتیجه گیری در پلان
- تأثیر مستقیم پیش آمدگی در پلان
- ایجاد پخ در کنج ها و زوایای مقابل باد جهت افزایش بهره وری از انرژی باد
- تعبیه بازشو در محل کوران در اطراف ساختمان صرفاً جهت ورود باد به داخل
- استفاده از جلوزدگی بام
- استفاده از پارتیشن بندی و مبلمان مناسب
- قرارگیری ساختمان بطوری که ایجاد جریان هوا در اطراف را ایجاد کند.
- تعبیه ورودی در محل عقب نشسته پلان.
عوامل ذکر شده در ساختمان های جدید ساخت رعایت نشده اند. به طور مثال، ایجاد جلوزدگی و عقب رفتگی در بخشی از بنا، هم اکنون توسط ساکنین رعایت نمی شود. این امر سبب شده، تا عملاً از جریان موثر باد برای ورود به داخل کاسته شود.
با در نظر گرفتن فاصله ها، جهت قرارگیری ساختمان ها، تعبیه مناسب بازشوها و امکان ورود جریان هوا ما بین بلوک ها، می توان نزدکی شدن به اهداف در استفاده از تهویه طبیعی در این منطقه را امکان پذیرتر ساخت.
– ساختمان ها می بایستی با یک الگوی نامنظم در سایت چیده شوند و از قرار دادن مسیرهای پیوسته طولانی و فضای باز کوچک بین بناها در جهت باد غالب پرهیز شود.
– ساختمان های رو به جنوب، در یک حالت طراحی-مثلاً استفاده از درخت در نمای جنوبی- در مقابل باد، ایمن می شوند، بدون اینکه میزان دریافت انرژی خورشیدی در آنها تغییر یابد.
– ساختمان های هم ارتفاع از لحاظ ایمنی در مقابل باد، بهترین چیدمان را دارند